1973 yılında D.G.S.A. UESYO’ da tekstil eğitimine başladı. Aynı yıl hat sanatına ilgi duydu ve ebru yapımına başladı. 1977 yılında lisans eğitimini tamamlayan Barutçugil, 1978 – 1981 yılları arasında ihtisas için gittiği Londra’da sanat ve ebru ile ilgili araştırma ve çalışmalarını aralıksız sürdürdü̈. 1988 de Dünya literatürüne, ‘Barut Ebrusu’ diye bilinen yeni bir ebru türünü bulan kişi olarak geçti. Ebrunun tanıtımı için yurt içinde ve yurt dışında 250 ye yakın kişisel ve karma sergi açtı. Yaklaşık 30 kadar farklı ülkede dersler, seminerler ve uygulamalı tanıtımlar yaptı. İstanbul’da uluslararası üç Ebru kongresi organize etti. 2010 yılında, Haliç Ün. de yüksek lisans yaptı. İngiltere’de düzenlenen Art in Action sanat festivalinde, 2012 ve 2016 ‘Best Of The Best’ ödüllerini aldı. 2016 yılında Üsküdar Üniversitesi tarafından fahri doktora unvanı verildi. EBRİSTAN (İstanbul Ebru Evi) nın kurucusu olan H. Barutçugil ‘in başta British Museum olmak üzere birçok müze ve özel koleksiyonlarda eserleri bulunmaktadır. Yayımlanmış birçok makale, söyleşi, televizyon programlarının yanı sıra 43 kitabı bulunmaktadır.
2020 yılında UNESCO kriterlerinde Kültür Bakanlığı tarafından ‘YAŞAYAN İNSAN HAZİNESİ’ olarak ilan edilmiştir.